فیلم La Jetée 1962

این فیلم کوتاه که الهام‌بخش «دوازده میمون» (۱۹۹۵) اثر تری گیلیام بوده است، داستان مردی را روایت می‌کند که از طریق زمان سفر می‌کند و به زندگی خود قبل از جنگ جهانی سوم بازمی‌گردد، در حالی که به یادآوری‌های مداوم خود از گذشته هدایت می‌شود. این فیلم کوتاه فرانسوی که در سال ۱۹۶۲ و در اوج جنگ سرد ساخته شده، داستان مردی ناشناس را نقل...

این فیلم کوتاه که الهام‌بخش «دوازده میمون» (۱۹۹۵) اثر تری گیلیام بوده است، داستان مردی را روایت می‌کند که از طریق زمان سفر می‌کند و به زندگی خود قبل از جنگ جهانی سوم بازمی‌گردد، در حالی که به یادآوری‌های مداوم خود از گذشته هدایت می‌شود. این فیلم کوتاه فرانسوی که در سال ۱۹۶۲ و در اوج جنگ سرد ساخته شده، داستان مردی ناشناس را نقل می‌کند که به دنبال کمک برای شهر ویران شده پاریس سفر می‌کند. این فیلم به عنوان پایه‌گذار «دوازده میمون» عمل کرده و می‌تواند ایده مرکزی «همسر مسافر زمان» را نیز شکل داده باشد. فیلم که به عنوان «پیر» ترجمه می‌شود، با نمایی از یک پایانه فرودگاهی در پاریس آغاز می‌شود، جایی که مردم می‌توانند پروازها را تماشا کنند. این فیلم هیچ گفت‌وگویی ندارد به جز صدای راوی و چند نجوا، بنابراین ما می‌شنویم که مرد ناشناس (داووس هانیش) به یاد می‌آورد که در کودکی قبل از جنگ جهانی سوم در فرودگاه بوده و سقوط و مرگ مردی را مشاهده کرده است. این تصویر و همچنین چهره یک زن مرموز که در آنجا بود، برای همیشه در ذهن او باقی مانده است. پاریس در یک هولوکاست هسته‌ای ویران شده و بازماندگان به زیر زمین پناه برده‌اند. مرد توسط پیروزان جنگ به اسارت گرفته شده و تحت آزمایش‌های دکتر (ژاک لدو) قرار می‌گیرد. سایر زندانیان یا کشته شده‌اند یا به حالت گیاهی درآمده‌اند، اما شاید مرد به خاطر تصاویر ذهنی قوی‌اش، مانند فرودگاه، متفاوت باشد. دکتر می‌خواهد مرد را یا به عقب در زمان بفرستد یا به جلو در آینده، تا برای حال کمک بگیرد. مرد با داروها تزریق می‌شود، یک چشم‌بند سیمی بر روی چشمانش قرار داده می‌شود و سفر در زمان را آغاز می‌کند، هرچند بسیار به آرامی. پس از یک هفته و نیم، او تصاویری مانند تصویر مرکزی‌اش از فرودگاه را می‌بیند. سپس، پس از تقریباً یک ماه، با یک زن ناشناس (هلن شاتلین) ملاقات می‌کند. مرد در جایی در گذشته قرار دارد و به طور مکرر به همان زن سر می‌زند. آن‌ها با هم باغ‌ها را می‌گردند و در نهایت مرد توضیح می‌دهد که چرا آنجا است، در حالی که زن با صبر به او گوش می‌دهد. آنچه مرد را بیشتر نگران می‌کند این است که نمی‌داند آیا به طور تصادفی به گذشته سر می‌زند، در حال خواب دیدن زن است یا واقعاً او را ملاقات کرده و حالا فقط به یادش می‌آورد. پایان فیلم ناگهانی و به یادماندنی است. من فراموش کرده بودم که این فیلم پایه‌گذار بهترین فیلم تری گیلیام است، اما چیزی که در ذهنم مانده این است که این داستان می‌توانست دیدگاه اریک بانا در «همسر مسافر زمان» باشد. مرد در می‌یابد که زن چه فکری می‌کند وقتی او به طور تصادفی برای دیدن او ظاهر می‌شود. با توجه به ساختار داستانی شبیه به او.هنری، روایت همه‌جانبه و عکاسی سیاه و سفید اوایل دهه ۱۹۶۰، می‌توانم این فیلم را به یک قسمت بسیار خوب از «زون تاریک» تشبیه کنم. به جز چند ثانیه از پلک زدن زن، تمام فیلم با عکاسی از تصاویر ثابت و صدای راوی انجام می‌شود. در حالی که ممکن است برخی از شما به یاد نوارهای فیلم از روزهای مدرسه بیفتید، این تکنیک به راحتی قابل عادت است و به عنوان یک تاریخ شفاهی برای بیننده عمل می‌کند که نگاهی به جنگ آینده دارد. اجرای بازیگران در چیزی که به یک سری عکس‌ها می‌رسد دشوار است، اما هانیش و شاتلین با چهره‌های خود به خوبی این کار را انجام می‌دهند. نویسنده/کارگردان مارکر سعی نمی‌کند این فیلم را به یک حماسه علمی تخیلی تبدیل کند، جنگ به صورت غیرمستقیم اشاره می‌شود و سفر در زمان چندان منطقی نیست. او توجه بیننده را با نگه داشتن مرد در تاریکی نیز جلب می‌کند. همان‌طور که او چیزها را کشف می‌کند، ما نیز همین کار را می‌کنیم. پایان فیلم بسیار غم‌انگیز و مؤثر است. من موسیقی فیلم را در برخی صحنه‌ها کمی زیاد احساس کردم، اما شاید ما در حال تجربه موسیقی بر اساس واکنش مرد به عاشق شدن با زن بودیم و بدین ترتیب احساسات او را عاطفی‌تر می‌کردیم. «لا ژته» یک فیلم کوتاه بسیار قوی است و به راحتی می‌توان دید که چرا به اثر بهتری از گیلیام تبدیل شده است. در این مورد نادر، دوست داشتم که مارکر دیدگاه غم‌انگیز خود را در مورد دنیا گسترش دهد.