فیلم Bullet Train 1975

در اوایل دهه 70، فیلم‌های فاجعه‌زا مانند فرودگاه (1970)، ماجرای پوزایدون (1972)، آتش‌سوزی برج (1974) و زمین‌لرزه (1974) به محبوبیت زیادی دست یافتند و در گیشه‌های داخلی و بین‌المللی موفق عمل کردند. توئی، یکی از چهار استودیو بزرگ فیلم‌سازی ژاپن در آن زمان، متوجه این روند شد و خواست تا از آن بهره‌برداری کند. دو خط راه‌آهن مشهور سیستم قطار سریع‌السیر ژاپن، توکایدو و سان‌یوی،...

در اوایل دهه 70، فیلم‌های فاجعه‌زا مانند فرودگاه (1970)، ماجرای پوزایدون (1972)، آتش‌سوزی برج (1974) و زمین‌لرزه (1974) به محبوبیت زیادی دست یافتند و در گیشه‌های داخلی و بین‌المللی موفق عمل کردند. توئی، یکی از چهار استودیو بزرگ فیلم‌سازی ژاپن در آن زمان، متوجه این روند شد و خواست تا از آن بهره‌برداری کند. دو خط راه‌آهن مشهور سیستم قطار سریع‌السیر ژاپن، توکایدو و سان‌یوی، به ترتیب در سال‌های 1964 و 1972 افتتاح شدند. سفر با این قطارها تا آن زمان با ژاپن شناخته می‌شد، بنابراین مدیران توئی خواستند از شینکانسن نمادین استفاده کنند. آن‌ها کارگردان و نویسنده با تجربه، جونیا ساتو را برای کمک به اقتباس کتاب آره‌ کاتویی به اولین فیلم بزرگ فاجعه‌زا ژاپنی (غیر از فیلم‌های کایجو) دعوت کردند. ساتو نیمی از فیلمنامه را نوشت و نویسنده مشهور توئی، ریونوسوکه اونو، نیمه دوم را نوشت؛ این روند حدود یک ماه به طول انجامید. در ابتدا، توئی و ساتو می‌خواستند ستاره بین‌المللی سینما، بونتا سوگاوارا، را برای نقش اوکیتا، شخصیت اصلی، انتخاب کنند؛ اما همسر بونتا گفت که این نقش برای شوهرش مناسب نیست زیرا "قطار شخصیت اصلی است." سپس این نقش به کن‌سان پیشنهاد شد، که سال‌ها در تلاش بود تا از توئی آزاد شود و توافقی برای بازی در این فیلم انجام شد. نقش کگا برای یوشیو هارادا نوشته شده بود، اما انتخاب او نیز به نتیجه نرسید و به همین دلیل توئی کی یاماموتو را به این نقش انتخاب کرد چون او ظاهری مشابه هارادا داشت. با توجه به اینکه توئی در تلاش بود تا فرمول فیلم‌های فاجعه‌زا آمریکایی را دنبال کند، آن‌ها همچنین سونی چیو، تِتسورو تامبا، کونی تاناکا، تاکاشی شیماورا و دیگران را برای ایجاد یک ترکیب ستاره‌وار به کار گرفتند. به دلیل عنوان ژاپنی (شینکانسن دایباخوا، به معنای "انفجار بزرگ قطار سریع‌السیر")، راه‌آهن ملی ژاپن (JNR) نمی‌خواست با استودیو همکاری کند. یک مدل مقیاس 1/20 از قطار سریع‌السیر برای اکثر صحنه‌های اکشن خارجی تولید شد. فیلم در حدود 40 روز فیلم‌برداری شد. داستان شینکانسن دایباخوا سه نهاد را دنبال می‌کند: JNR، پلیس و بمب‌گذاران شورشی اجتماعی. به دلیل رکود اقتصادی ژاپن در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70، بسیاری از مردم با مشکلات مالی مواجه بودند. صاحبان کسب‌وکارهای کوچک معیشت خود را از دست می‌دادند. جوانان از شهرهای زادگاه خود به سمت شهرهای بزرگ مانند توکیو مهاجرت می‌کردند و مشاغل کم‌درآمد را انتخاب می‌کردند. سه بمب‌گذار در فیلم از پس‌زمینه‌هایی با مشکلات مالی آمده‌اند و همه آن‌ها می‌خواستند کاری انجام دهند. آن‌ها تصمیم می‌گیرند که با یک بمب، قطار سریع‌السیر را به گروگان بگیرند و میلیاردها ین از دولت ژاپن اخاذی کنند. هیکاری 109 ("قطار سریع 109") از توکیو به هاگاکاتا در خطوط قطار سریع‌السیر توکایدو و سان‌یوی در حال حرکت است که حدود 700 مایل طول دارد. بمب‌گذاران به رهبری کن‌سان بمب را به قطار متصل می‌کنند و به JNR اطلاع می‌دهند که اگر سرعت قطار کمتر از 50 مایل در ساعت (80 کیلومتر در ساعت) شود، بمب منفجر خواهد شد. با تنها چند ساعت برای جلوگیری از انفجار بمب، JNR باید به‌طور ماهرانه قطار را از طریق این مسیر طولانی راهنمایی کند. نقش پلیس این است که به بررسی تماس‌ها ادامه دهد هر بار که کن تماس می‌گیرد تا خواسته‌های خود را به JNR و دولت ژاپن اعلام کند. پلیس تلاش می‌کند تا بمب‌گذاران را شناسایی و دستگیر کند تا مانع از پرداخت باج توسط دولت شود، که گاهی با خواسته‌های ایستگاه فرمان JNR در تضاد است. کارکنان قطار باید با ناراحتی فزاینده (و در نهایت ناامیدی) مسافران مقابله کنند بدون اینکه به آن‌ها بگویند بمبی در قطار وجود دارد. این موضوع به‌طور طبیعی صحنه‌های هیجان‌انگیزی را در طول مدت زمان طولانی فیلم ایجاد می‌کند که شامل تمام سه نهاد و تماشاگران در این سناریوی فاجعه‌زا است. مدت زمان فیلم قطار سریع‌السیر کمی بیش از 2 ساعت و نیم است. من فکر می‌کنم این موضوع ممکن است برای برخی بینندگان معاصر مشکل‌ساز باشد. مدت زمان طولانی را می‌توان به میزان زمان لازم برای حل و فصل تمام داستان‌ها با شخصیت‌های اصلی نسبت داد. در بیشتر فیلم‌ها از این دست، نویسنده جرأت نمی‌کند که ضد قهرمانان همدل بسازد، اما این دقیقاً چیزی است که ساتو و همکارانش با این فیلم به آن دست یافتند. تاکاکورا، که تمرکز اصلی داستان است، و رابطه‌اش با بمب‌گذاران دیگر، انسانی بودن ما، تماشاگران را به تصویر می‌کشد. شما می‌توانید حس کنید که آن‌ها واقعاً نمی‌خواهند کسی را بکشند، بلکه فقط می‌خواهند زندگی بهتری داشته باشند که فکر می‌کنند شایسته‌اش هستند – ایدئولوژی‌ای رایج در تاریخ بشر. حتی اگر این کار از طریق روشی غیراخلاقی انجام شود، بیننده با آن‌ها همدلی می‌کند و می‌خواهد که آن‌ها موفق شوند. حضور و رفتار کن‌سان در فیلم باعث می‌شود که این فیلم به عنوان یک درام فاجعه/جنایی عمل کند. بونتا سوگاوارا، یک افسانه در ژانر جنایی ژاپنی، نمی‌توانست همان نوع همدلی را به این فیلم بیاورد. سوگاوارا در ارائه حضور تهدیدآمیز استاد بود، نه نوعی خونسردی که کن‌سان در بیشتر فیلم‌هایش به تصویر می‌کشید. برخی از جنبه‌های بسیار قابل توجه فیلم که آن را از سایر فیلم‌های استاندارد ژانر جنایی متمایز می‌کند عبارتند از: در صحنه‌های هیجان‌انگیز، شما صورت‌های شخصیت‌ها را می‌بینید که در یک روز گرم و مرطوب آگوست بیشتر از 90 درجه عرق می‌کنند – همه این کار را انجام می‌دهند و با آن زوم سریع صورت ژاپنی. موسیقی متن شامل قطعاتی است که هم حس موسیقی جاز لالو شیفرین در هری کثیف و هم هارمونی‌های صوتی کند و در حال افزایش مشابه با تم یک مشت دینامیت انیو موریکونه را القا می‌کند. طراحی صحنه و لوکیشن‌های فیلم گسترده و واقعی هستند – ظاهراً اتاق کنترل واقعی JNR به‌طور مخفیانه فیلم‌برداری شده است، توسط یک بازیگر آلمانی که به عنوان مهندس تظاهر می‌کرد، تا ساتو بتواند اتاق کنترل JNR را در فیلم بسازد. توضیحات مربوط به سیم‌کشی بمب واقع‌گرایانه و معقول است که بر اساس تجربیات گذشته ساتو با رادیوها بنا شده است. در نهایت، مهندس قطار آئوکی به‌طور پیش‌فرض شخصیتی منفعل نوشته شده بود، اما سونی چیو این شخصیت را به‌گونه‌ای پویا به تصویر کشید که عمق بیشتری به صحنه‌های قطار افزود که در فیلمنامه در نظر گرفته نشده بود. قطار سریع‌السیر از نوع بازاریابی که از یک شرکتی مانند توئی شایسته بود، بهره‌مند نشد و در ابتدا در گیشه ژاپن موفق عمل نکرد. با توجه به موفقیت فیلم در گیشه فرانسه، که 6 ماه بعد تحت عنوان سوپر اکسپرس 109 عرضه شد، این فیلم توانست دوباره در ژاپن با تبلیغات مناسب به نمایش درآید و تبدیل به یک موفقیت شود. متأسفانه، این فیلم در زمان برش برای سایر نمایش‌های بین‌المللی به شدت آسیب دید و تمام پیش‌زمینه بمب‌گذاران حذف شد و مدت زمان آن به 115 دقیقه کاهش یافت که به اعتبار آن در ایالات متحده آسیب رساند. اگرچه می‌توان این فیلم را به‌عنوان الهام‌بخش مستقیم برای سایر فیلم‌های اکشن آمریکایی مانند سرعت (1994) شناخت، اما مشخص شده است که قطار سریع‌السیر جایگاه خود را در تاریخ سینما به عنوان یک فیلم ضروری فاجعه‌زا ژاپنی در کنار فیلم‌های کایجو مانند غدرا، هیولای سه‌سر (1964) و ویروس (1980) کِن جی فوکاساکو به دست آورده است.